Trợ cấp hưu trí xã hội được kế thừa từ chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng cho người cao tuổi, nhưng có nhiều điểm mở rộng hơn. Cụ thể, độ tuổi hưởng trợ cấp được hạ xuống còn từ 75 tuổi (thay vì 80 tuổi như trước).

Theo quy định mới, công dân Việt Nam từ 70 tuổi trở lên, nếu không có lương hưu và đủ điều kiện theo quy định, sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước chi trả. Đây là một trong ba tầng của hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng, bao gồm: bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm hưu trí bổ sung, hướng đến mục tiêu bao phủ toàn dân.

Trợ cấp hưu trí xã hội được kế thừa từ chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng cho người cao tuổi, nhưng có nhiều điểm mở rộng hơn. Cụ thể, độ tuổi hưởng trợ cấp được hạ xuống còn từ 75 tuổi (thay vì 80 tuổi như trước). Ngoài ra, người từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo hoặc cận nghèo cũng có thể được hưởng nếu đáp ứng các điều kiện đi kèm.

Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định rõ: người đủ 75 tuổi trở lên, không nhận lương hưu hay trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng (trừ một số trường hợp do Chính phủ quy định) và có văn bản đề nghị hưởng sẽ được xem xét cấp trợ cấp hưu trí xã hội.
Ảnh minh họa
Mức hưởng và ngân sách dự kiến

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng sẽ do Chính phủ quy định, căn cứ vào tình hình kinh tế – xã hội và khả năng ngân sách từng giai đoạn. Theo dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật, mức đề xuất hiện tại là 500.000 đồng/tháng, tương đương mức trợ cấp xã hội hằng tháng hiện hành theo Nghị định 20/2021/NĐ-CP.

Chính phủ sẽ tiến hành rà soát và xem xét điều chỉnh định kỳ 3 năm. Các địa phương cũng có thể đề xuất hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương để tăng mức trợ cấp cho người thụ hưởng.

Dự kiến, khi chính sách có hiệu lực từ 1/7/2025, sẽ có hơn 1,2 triệu người cao tuổi được thụ hưởng, với tổng ngân sách ước tính khoảng 4.000 – 5.000 tỷ đồng cho mỗi giai đoạn.

Người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được Nhà nước đóng bảo hiểm y tế. Khi qua đời, gia đình hoặc tổ chức, cá nhân lo mai táng sẽ được hỗ trợ chi phí theo quy định của pháp luật về người cao tuổi.

Luật cũng trao quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trong tương lai, tùy theo điều kiện phát triển kinh tế – xã hội và năng lực tài chính của Nhà nước.

So với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, chính sách trợ cấp hưu trí xã hội là điểm mới mang tính nhân văn sâu sắc của Luật năm 2024. Đây là bước tiến quan trọng nhằm hỗ trợ người cao tuổi không có lương hưu, qua đó tăng cường hệ thống an sinh xã hội và đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau.