Một bộ sách thống nhất – bước ngoặt lớn của giáo dục

Trong chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, Chính phủ giao Bộ Giáo dục và Đào tạo rà soát, hoàn thiện chương trình phổ thông, đồng thời điều chỉnh tăng thời lượng các môn học về khoa học, công nghệ, tin học và nghệ thuật để bắt kịp xu thế phát triển.

Điểm đáng chú ý nhất là từ năm 2026, Bộ sẽ ban hành một bộ sách giáo khoa duy nhất được áp dụng cho toàn quốc. Đây không chỉ là sự thay đổi về quản lý mà còn là giải pháp để hệ thống giáo dục trở nên đồng bộ hơn, giúp các em học sinh dù ở thành thị hay nông thôn đều được tiếp cận cùng một nội dung học tập.

Xa hơn, đến năm 2030, mục tiêu của Chính phủ là tất cả học sinh phổ thông sẽ được cấp sách giáo khoa miễn phí. Nếu thực hiện thành công, chính sách này sẽ trở thành một bước tiến quan trọng, vừa bảo đảm quyền lợi học tập cho học sinh, vừa giảm áp lực chi phí cho hàng triệu gia đình mỗi mùa tựu trường.
Học sinh sẽ học theo một bộ sách giáo khoa thống nhất từ năm 2026.

Từ “một chương trình, nhiều bộ sách” đến sự thống nhất

Năm 2014, Quốc hội từng thông qua chủ trương đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo hướng “một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa”. Chủ trương này mở đường cho xã hội hóa biên soạn sách, tạo thêm lựa chọn cho các trường học và chấm dứt tình trạng độc quyền xuất bản.

Nhờ đó, trong những năm qua, thị trường sách giáo khoa đã có sự phong phú với ba bộ sách chính cùng nhiều đầu sách lẻ. Các trường phổ thông được quyền lựa chọn sách phù hợp với điều kiện và định hướng giảng dạy. Khoảng 20 triệu học sinh trên cả nước đã làm quen với các bộ sách mới này.

Tuy nhiên, khi đi vào thực tiễn, việc có quá nhiều bộ sách lại gây ra không ít khó khăn. Giáo viên mất nhiều thời gian để tiếp cận, soạn giảng; phụ huynh lúng túng khi chọn sách cho con; còn học sinh thì không tránh khỏi sự chênh lệch về nội dung giữa các địa phương. Sự đa dạng vốn được kỳ vọng tạo ra sự linh hoạt, nhưng lại vô tình làm gia tăng áp lực trong quản lý và tổ chức dạy học.

Chính vì vậy, ý tưởng quay trở lại với một bộ sách thống nhất đã nhiều lần được đặt ra trong các phiên họp, thảo luận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Quốc hội. Quyết định mới nhất cho thấy ngành giáo dục đang lựa chọn con đường tập trung hơn, ưu tiên sự đồng bộ và công bằng cho học sinh cả nước.

Kỳ vọng từ sự thay đổi

Việc áp dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất không chỉ giúp giảm chi phí xã hội cho việc in ấn, phát hành mà còn mang đến sự công bằng trong việc tiếp cận tri thức. Khi nội dung học tập được đồng nhất, học sinh ở các vùng miền khác nhau sẽ có cùng nền tảng kiến thức, từ đó giảm sự chênh lệch về chất lượng đào tạo.

Ngoài ra, sách giáo khoa mới sẽ được biên soạn theo hướng hiện đại, gắn với thực tiễn, có sự tham gia của nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục và đội ngũ chuyên môn. Điều này hứa hẹn tạo ra những bộ sách vừa chuẩn mực, vừa phù hợp với nhu cầu học tập trong bối cảnh mới.

Đặc biệt, lộ trình cấp sách miễn phí từ năm 2030 được kỳ vọng trở thành một chính sách nhân văn, góp phần bảo đảm quyền học tập cho mọi học sinh, bất kể hoàn cảnh gia đình. Đây cũng là cách để xã hội giảm bớt nỗi lo mỗi mùa khai giảng, khi chi phí mua sách luôn là khoản đáng kể đối với nhiều hộ gia đình.
Từ năm 2030, học sinh được cấp sách giáo khoa miễn phí, giảm gánh nặng chi phí cho gia đình.

Hướng đi cho một tương lai công bằng hơn

Quyết định dùng chung một bộ sách giáo khoa trên cả nước từ năm 2026 không đơn thuần là thay đổi kỹ thuật biên soạn hay xuất bản, mà còn thể hiện một tầm nhìn dài hạn về công bằng giáo dục. Khi mỗi học sinh đều được học cùng một nền tảng, cơ hội phát triển sẽ rộng mở hơn, và hệ thống giáo dục cũng sẽ dễ dàng đánh giá, điều chỉnh chất lượng đào tạo một cách đồng bộ.

Có thể nói, đây là một bước ngoặt trong tiến trình đổi mới giáo dục phổ thông. Và quan trọng hơn cả, quyết sách này đã chạm đến mong mỏi của hàng triệu phụ huynh, giáo viên và học sinh: một nền giáo dục bình đẳng, hiện đại và hướng tới tương lai.