Lâu ngày, việc uống cà phê độn đã trở thành “gu” của đại đa số người Việt. Chúng ta đã quen với việc uống một cốc cà phê đặc sánh, vị đắng, màu đen tuyền, đặc biệt rất nhiều bọt và lầm tưởng đấy là một cốc cà phê nguyên chất lý tưởng.

Hàng trăm tấn cà phê giả

Cà phê từ lâu đã trở thành niềm tự hào, một nét riêng trong văn hóa của người Việt. Tuy nhiên, trước những vụ việc về cà phê giả tràn lan gần đây, ít ai ngờ rằng, đằng sau lớp bọt dày, màu đen tuyền, vị đắng gắt là những giọt “cà phê” chứa đầy đậu nành, vỏ cà phê, phụ gia hóa học…

Ngày 9/6, Công an tỉnh Phú Yên cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với bà Đặng Thị Hòa Hiệp để điều tra về hành vi “sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm” trong vụ sản xuất 21 tấn cà phê giả.

Cụ thể, để tăng nguồn thu lợi nhuận, bà Hiệp đã giảm hàm lượng caffeine. Tại đây, cơ quan chức năng cũng thu giữ những nguyên liệu không rõ nguồn gốc như caramel, bơ, phụ gia tạo béo, mỡ động vật, hương liệu…

Bà Đặng Thị Hòa Hiệp (giữa) tại cơ quan điều tra (Ảnh: Công an tỉnh Phú Yên).

Trước đó ngày 7/6, Công an tỉnh Đăk Lăk cũng đã khởi tố và bắt tạm giam hai vợ chồng đã xuất hơn 20 tấn cà phê bột giả để bán ra thị trường nhiều tỉnh như Bình Định, Lâm Đồng và Đắk Lắk…

Cũng theo cơ quan này, cuối tháng 2/2025, Công ty Phát Hải (Bình Dương) bị phanh phui với 344 tấn cà phê giả, hàm lượng caffeine chỉ là 0,41-0,46%. Cùng trong tháng, Lương Đình Đệ (Buôn Hồ) bị khởi tố vì sản xuất 1.500 kg cà phê “Coffee HLP” với chỉ 0,5% caffeine.

Tang vật thu trong xưởng sản xuất cà phê bột giả của Lương Đình Đệ.

Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Đắk Lắk cho biết từ cuối năm 2022 đến nay, đơn vị đã phát hiện 12 vụ sản xuất cà phê bột giả, tang vật thu hơn 20 tấn cà phê bột giả chưa kịp bán ra thị trường.

Đáng nói, Đăk Lăk vốn là thủ phủ của cà phê, là vùng đất nổi tiếng trồng cà phê thật nhưng vẫn có thể len lỏi những lô cà phê giả. Vậy, thực tế trên thị trường tiêu thụ cà phê, thực trạng này còn đáng báo động đến mức nào?

Đằng sau ly cà phê đen đặc…

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh – nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội, hành vi sử dụng lượng cà phê quá thấp, nguyên liệu độn để sản xuất cà phê bột là một hình thức gian lận thương mại đến mức giả mạo, “treo đầu dê bán thịt chó”.

Ông cho biết, trên thực tế, một số cơ sở sản xuất cà phê có thể sử dụng đậu nành, bắp để pha trộn nhằm giảm hàm lượng caffeine và hạ giá thành sản phẩm. Nếu sử dụng nguyên liệu đạt chuẩn, cùng phụ gia thực phẩm trong ngưỡng cho phép, thì vẫn có thể bảo đảm an toàn. Tuy nhiên, tỉ lệ độn thường chỉ ở mức 20–30% là hợp lý. Trường hợp như những công ty, cơ sở sản xuất vi phạm vừa bị phát hiện, sử dụng chỉ dưới 1% lượng caffeine, theo ông Thịnh là “không thể chấp nhận và mang tính chất lừa đảo người tiêu dùng”.

Chia sẻ với Người Đưa Tin, ông Phan Minh Thông – Chủ tịch Phúc Sinh Group cho biết có một nghịch lý đáng buồn là tại Việt Nam – quốc gia sản xuất cà phê lớn thứ hai thế giới chỉ sau Brazil, người tiêu dùng Việt vẫn phải sử dụng cà phê giả, kém chất lượng hàng ngày.

Ông Phan Minh Thông – Chủ tịch Phúc Sinh Group.

Trên thị trường hiện nay, không khó để mua được một gói cà phê gắn mác “nguyên chất” với giá chỉ vài chục nghìn đồng. Nhưng ít ai biết rằng, phần lớn những gói cà phê đó chỉ có một phần rất nhỏ là hạt cà phê thật.

“Người dân đang uống cà phê kém chất lượng mà không hề hay biết! Cà phê không còn là thức uống tỉnh táo mỗi sáng, mà đang trở thành rủi ro sức khỏe tiềm ẩn”, ông Thông bày tỏ.