Bộ Nội vụ đề xuất bỏ hai hình thức kỷ luật là giáng chức với công chức lãnh đạo và hạ bậc lương với công chức không giữ chức vụ.

Nội dung nêu trong dự thảo Nghị định mới liên quan đến kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức, đang được lấy ý kiến. Lý do là để đồng bộ với dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) đang được Quốc hội xem xét, vốn không còn quy định hai hình thức này.

Theo quy định hiện hành, công chức không giữ chức vụ lãnh đạo có thể bị kỷ luật theo 4 hình thức: khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, buộc thôi việc. Công chức lãnh đạo, quản lý có thêm hình thức giáng chức và cách chức.

Người bị giáng chức không được quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, nâng ngạch trong 24 tháng; người bị hạ bậc lương sẽ bị hạn chế tương tự trong 12 tháng. Tuy nhiên, dự thảo mới chỉ giữ lại 4 hình thức kỷ luật chung: khiển trách, cảnh cáo, cách chức (áp dụng với công chức lãnh đạo), và buộc thôi việc.

Công chức làm việc tại bộ phận một cửa, Trung tâm Hành chính TP Đà Nẵng, tháng 3/2025. Ảnh: Nguyễn Đông

Dự thảo cũng liệt kê trường hợp tạm hoãn kỷ luật, gồm người đang nghỉ phép, điều trị bệnh hiểm nghèo, ốm nặng nội trú, phụ nữ mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi, hoặc đang bị khởi tố, tạm giữ, tạm giam chờ kết luận.

Nguyên tắc xử lý là mỗi hành vi vi phạm chỉ bị xử lý một lần bằng một hình thức kỷ luật. Nếu có nhiều vi phạm cùng lúc, sẽ áp dụng hình thức cao nhất. Nếu đang thi hành kỷ luật mà tiếp tục vi phạm, hình thức kỷ luật sẽ được nâng mức tương ứng.

Việc xem xét kỷ luật phải căn cứ vào động cơ, tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân và hoàn cảnh cụ thể. Kỷ luật hành chính không thay thế cho xử phạt hành chính, kỷ luật Đảng hay truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu tội phạm.

Ngoài ra, dự thảo bổ sung hai trường hợp được miễn kỷ luật. Một là người đã thực hiện đầy đủ quy trình, quy định, không vụ lợi khi thi hành nhiệm vụ, nhưng thiệt hại xảy ra do yếu tố khách quan, rủi ro. Trường hợp còn lại là người thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo được cấp có thẩm quyền cho phép, đã làm đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung, song dẫn đến thiệt hại.

Cơ quan soạn thảo lý giải việc bổ sung nhằm thể chế hóa Nghị quyết của Bộ Chính trị về khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.