Đề thi tốt nghiệp THPT không vượt chương trình nhưng tăng câu hỏi phân hóa thí sinh, còn khó hay không phải đợi điểm thi, theo Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Nội dung được nêu trong báo cáo ngày 1/7 của Bộ về kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.

Năm nay, lứa thí sinh theo chương trình mới (2018) thi hai môn bắt buộc là Toán, Ngữ văn và hai môn tự chọn (Ngoại ngữ, Hóa học, Vật lý, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ).

Theo Bộ, đề thi các môn đã từng bước thực hiện các mục tiêu của Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Đó là “đánh giá đúng năng lực học sinh, làm cơ sở cho việc tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học”.

Trong đó, đề gia tăng các câu hỏi có tính phân hóa. Theo Bộ, điều này nhằm hạn chế bất cập ở những năm trước, khi đề thi ít câu hỏi để phân loại, gây khó khăn cho tuyển sinh, nên nhiều đại học phải tổ chức kỳ thi riêng, tốn kém.

Về nội dung đề thi, Bộ khẳng định không vượt quá yêu cầu cần đạt của chương trình. Tỷ lệ cấp độ tư duy (liên quan đến độ khó) bám sát đề tham khảo đã công bố, có tính phân hóa và dựa vào kết quả thử nghiệm ở ba vùng miền

Cụ thể, Bộ từng xây dựng một số đề thi thử nghiệm với khoảng 12.000 thí sinh, cả ở những tỉnh khó khăn nhất. Kết quả sau đó được phân tích kỹ lưỡng bằng lý thuyết khảo thí hiện đại.

Trước phản ánh của nhiều giáo viên và học sinh về đề khó, đặc biệt với môn Toán và Tiếng Anh, Bộ cho rằng cấu trúc, định dạng đề thi mới khó tránh khỏi tình trạng giáo viên, học sinh bỡ ngỡ. Ngoài ra, việc đề thi được đánh giá là khó có thể do nhiều nguyên nhân.

“Cần đợi kết quả chấm thi mới có thể xác định rõ ràng được”, Bộ nêu. Điểm thi tốt nghiệp THPT 2025 được công bố vào ngày 16/7.

Thí sinh thi tốt nghiệp THPT năm 2025 tại Hà Nội. Ảnh: Giang Huy

Kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra trong hai ngày 26-27/6.

Ngay sau kỳ thi, nhiều thí sinh “sốc” vì cho rằng đề Toán dài, khó, có câu không chỉ kiểm tra kiến thức Toán học mà còn thử thách cả kỹ năng đọc hiểu với nhiều dữ kiện phức tạp. Nhiều giáo viên nhận định tương tự.

Ở môn Tiếng Anh, không ít học sinh đạt IELTS 7.0-7.5 bất ngờ vì đề thi dài, xuất hiện nhiều thuật ngữ học thuật, xa vời với học sinh THPT. Có giáo viên trường chuyên cho biết tổ giải đề của trường cũng phải “toát mồ hôi” và đánh giá đề thi hợp với thí sinh thi chuyên Anh hơn thi đại trà như tốt nghiệp THPT.

Tại họp báo sau kỳ thi, GS Nguyễn Ngọc Hà, Trưởng ban đề thi, Ban chỉ đạo cấp quốc gia kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, cho biết điểm khác biệt lớn nhất của năm nay là ma trận đề thi được sinh ngẫu nhiên trong quá trình làm, thay vì có từ trước như những năm qua.

Ông đánh giá cách ra đề này đảm bảo tính khách quan, vì người dạy và học không thể đoán biết từ trước. Đây cũng là cách để học sinh đảm bảo học thật, thi thật, không phải học ứng phó, lường trước các khu vực kiến thức quan trọng để tập trung học.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng khẳng định sẽ tiếp thu các ý kiến về đề thi để làm tốt hơn trong những năm tiếp theo, trên nguyên tắc đảm bảo quyền lợi của thí sinh.