Khô cá là một món ăn quen thuộc của người dân Việt Nam,. Cá khô được chế biến thủ công bằng cách ướp muối và phơi nắng. Tuy nhiên, đây là loại thực phẩm dễ bị kiến đục và do có mùi nên thu hút rất nhiều ruồi nhặng. Là món ăn được nhiều gia đình yêu thích, cá khô có mặt ở nhiều gia đình Việt, thậm chí, là món đặc sản ở các nhà hàng lớn.

Rùng mình cá khô ngâm, phun thuốc diệt côn trùng

Người tiêu dùng khi không có nhiều thông tin, thường chỉ rửa qua loa và đem chiên hoặc nướng rồi vô tư ăn, không biết được mình đã vô tình nuốt 1 lượng chất độc vào người.

Không khó để bắt gặp những sạp, những gian hàng bán cá khô tại khắp các khu chợ ở Việt Nam. Mặc dù được bày bán khá cẩu thả, thậm chí, ở những vị trí, địa điểm rất mất vệ sinh nhưng hầu như không có một con ruồi, con kiến nào bén mảng tới. Nếu có, cũng rất ít. Tại sao lại như vậy, khi mà cá khô vốn là thứ có mùi rất lôi cuốn ruồi và kiến?

Tiểu thương dùng cả thuốc diệt côn trùng để phun trực tiếp lên cá khô.

Chị Nguyễn Thị Thúy Hằng, Q.10. TP. HCM cho biết: “Cũng nghe nói dùng thuốc gì đó đuổi ruồi, kiến, gián nên giờ khô không có ruồi, kiến, gián. Khô ngày xưa không có vậy, khô ngày xưa để xíu là nó chảy nước và hóa ròi bọ, giờ không thấy vậy nữa.”

Theo tiết lộ của nhiều tiểu thương, để đuổi ruồi và ngăn kiến đục cá khô, người ta dùng trichlorfon, một loại hóa chất hữu cơ dùng làm thuốc trừ sâu và diệt côn trùng. Theo đó, 3 muỗng cà phê trichlorfon được pha với 10 lít nước, cá khô sau khi ngâm vào dung dịch này sẽ được phơi lại cho khô và đem đi bán mà không sợ ruồi bu kiến đậu như trước kia.

Ruồi muỗi cũng không dám bén mảng đến khô, mắm

Bác sĩ Vũ Quỳnh Hoa, Phó trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp Trung tâm dinh dưỡng TP.HCM cho biết: “Hiện nay có một số người sản xuất, kinh doanh đã vì lợi dụng mà dùng một số chất trừ sâu để đuổi ruồi muỗi, chất này rất ảnh hưởng đến người tiêu dùng.

“Chị Nguyễn Thị Thúy Hằng, Q.10, TP Hồ Chí Minh cho biết: “Nhà tôi rất thích ăn khô, thường mua về để chiên hoặc kho, nhưng cũng không biết là trong khô có những chất đó.”

Theo các chuyên gia, Trichlorfon có độc tính cao, dễ hấp thụ qua da, có thể gây dị ứng nặng cho da. Nếu hít phải chất độc này có nguy cơ xuất huyết đường mũi, ho, tức ngực, thở khó. Mắt thường tiếp xúc với trichlorfon cũng sẽ bị chảy máu mắt, mờ mắt dẫn đến mù lòa. Trong trường hợp nhiễm nặng có thể bất tỉnh, co giật dẫn đến tử vong.

Bác sĩ Vũ Quỳnh Hoa cho biết: “Bằng mắt thường rất khó phân biệt thực phẩm có nhiễm hóa học độc hại không. Chúng ta nên mua thực phẩm ở các nơi đảm bảo, các công ty uy tín chất lương, không nên mua ngoài đường, những nơi không được che đậy. Mua về thì nên rửa kỹ để loại bớt chất độc hại.”

Theo các chuyên gia Hóa học, không phải loại khô cá nào cũng chứa hóa chất độc hại, nhưng khó để xác định trong đó có dư lượng vượt mức hay không nếu chỉ nhìn bằng mắt, sờ bằng tay. Bởi đây là loại chất độc không mùi, không màu. Nhiều người rỉ tai nhau bằng cách ngửi, nếu thấy mùi hắc hắc thì không mua. Nhưng thực tế, cá, tôm, mực khô vốn là những thực phẩm rất đậm mùi, hóa chất dù có mùi thì cũng khó mà lấn át được mùi tanh của thực phẩm.

Trong khi chưa thể kiểm soát được việc sử dụng hóa chất độc hại này thì người tiêu dùng chỉ còn biết trông chờ vào cơ quan chức năng, lựa chọn mua hàng ở những cơ sở uy tín, có nhãn mác. Đặc biệt, không mua hàng trôi nổi tại các chợ cóc, chợ tạm vì nguy cơ ngộ độc là rất lớn.