Tại một chi nhánh ngân hàng ở thị trấn nhỏ thuộc Quảng Nam, sáng sớm, ông Tám, một ông lão già gầy gò, tóc bạc phơ, bước vào chiếc bao tải cũ kỹ trên vai. Bộ quần áo trơn và đôi dép cao su bạc màu khiến ông nhìn khác một người lao động nghèo khổ. Nhân viên ngân hàng, đang bận rộn với những khách hàng phù hợp với bóng bẫy, chỉ nhìn ông với ánh mắt dè bỉu.

Ông Tám đặt bao tải xuống trầm giao dịch, giọng trầm nhưng rõ ràng: “Tôi muốn gửi tiền.” Nhân viên trẻ tên Hùng, không giấu vẻ khó chịu, cười khẩy: “Ông ơi, tiền lẻ thế này ai mà đếm nổi? Mang về đi, đừng làm mất thời gian.” Một vài khách hàng gần đó cũng cười khúc khích, xì xào: “Chắc chắn ve chai được vài đồng, giờ mang khỏe đây.”

Không nao núng, ông Tám bình tĩnh: “Cứ đếm đi, tôi chờ đợi.” Thấy ông hiển quyết, Hùng miễn cưỡng gọi thêm hai nhân viên nữa, sửa bao tải ra. Những đồng tiền lẻ 500, 1.000, 2.000 đồng rơi lả tả, xen lẫn vài tờ 10.000 đồng nhàu rung. Cả hai giao dịch trong phòng đều được tăng cường tiếng cười lớn. “Lão này chắc chắn rồi,” một người thì thầm.

Nhưng khi máy đếm tiền bắt đầu chạy, không khí tăng dần thay đổi. Một tiếng, hai tiếng trôi qua, số tiền hiển thị trên màn hình tạo Hùng há mồm: hơn 500 triệu đồng, toàn bộ là tiền lẻ. Cả ngân hàng im phắc. Quản lý chi nhánh, nghe tin, hương chạy vàng ra, lắp bắp hỏi: “Ông…ông lấy đâu ra số tiền lớn thế này?”

Ông Tám, tĩnh lặng, rút ​​từ túi áo một tấm huy chương cũ kỹ và giấy chứng nhận cựu chiến binh. Ông kể, giọng trầm buồn: “Tôi từng là người lính ở chiến trường Khe Sanh năm 68. Sau chiến tranh, tôi về làm ruộng, mở tiệm sửa xe đạp. Hơn 40 năm nay, tôi dành dụm từng đồng từ tiền công, tiền bán rau, tiền nhặt ve chai, để làm một công việc ý nghĩa.” Ông dừng lại, mắt ánh lên niềm tự hào: “Số tiền này là để hỗ trợ Mặt trận Tổ quốc, giúp những người khó khăn, như cách tôi từng được đồng đội tình sống.”

Không ai nói nên trả lời. Hùng, người vừa làm nhục ông, cúi đầu xấu hổ. Quản lý đích thân đề xuất hỗ trợ chuyển tài khoản ngay lập tức. Tin về ông Tám lan nhanh khắp thị trấn. Ngày hôm sau, người dân kéo đến nhà ông, không chỉ để xin lỗi mà còn để bày tỏ lòng kính trọng. Ông Tám chỉ cười hiền: “Tôi không cần ai khen. Tôi chỉ muốn đất nước mình tốt đẹp hơn, như điều chúng tôi đã chiến đấu vì nó.”

Số tiền 500 triệu đồng được chuyển đến Mặt trận quốc gia, trở thành nguồn cảm hứng cho một phong trào cống tại địa phương. Còn ông Tám, ông vẫn yên tĩnh đi xe qua những con đường làng, như chưa từng là người hùng trong mắt cả thị trấn.