Giải pháp này được đề xuất trong Đề án kiểm soát khí thải phương tiện giao thông do Sở Xây dựng TPHCM xây dựng, hiện đang lấy ý kiến các sở, ban ngành và đơn vị liên quan.

Để thực thi hiệu quả vùng phát thải thấp ở khu vực trung tâm TPHCM, cơ quan chức năng sẽ lắp đặt mạng lưới camera nhận dạng biển số tự động (ANPR: Automatic Number Plate Recognition) tại mọi lối vào/ra của vùng.

Cụ thể, giai đoạn 2026 – 2032: dự kiến lắp đặt 58 camera giám sát ANPR tại tất cả các điểm ra/vào của vùng phát thải thấp ở trung tâm TPHCM và một số giao cắt của các tuyến đường huyết mạch, các nút giao thông quan trọng bên trong khu vực phát thải thấp và một số khu vực có mật độ giao thông cao.

Các vị trí lắp đặt camera giám sát ANPR ở khu vực phát thải thấp – trung tâm TPHCM.

Giai đoạn từ 2032 dự kiến sẽ có khoảng 200 camera ANPR sẽ được lắp đặt trong toàn thành phố. Các vị trí lắp đặt cụ thể sẽ căn cứ vào mức ô nhiễm không khí đo lường tại thời điểm đó.

Các tuyến đường khuyến nghị lắp đặt tại các khu vực trên dự kiến như sau: Thủ Đức: đường Phạm Văn Đồng, Võ Văn Ngân, Kha Vạn Cân, Trường Thọ;

Gò Vấp – Phú Nhuận – Tân Bình: Nguyễn Thái Sơn,Hoàng Minh Giám, Đường Trường Sơn (khu sân bay Tân Sơn Nhất), Trần Quốc Hoàn, Hoàng Văn Thụ, Út Tịch, Cách Mạng Tháng Tám (đoạn gần ngã tư Bảy Hiền);

Tân Phú – Tân Bình – quận 11 (cũ) – quận 6 (cũ): Âu Cơ, Lũy Bán Bích, Thoại Ngọc Hầu, Hòa Bình, Hương Lộ 2; Quận 8 – Bình Tân – Bình Chánh: Kinh Dương Vương (đoạn từ Bến Phú Định), Tân Hòa Đông, Võ Văn Kiệt (đoạn giao Hương Lộ 2 → Nguyễn Văn Linh), Nguyễn Văn Linh (vành đai ngoài, nhưng có đoạn đấu nối VĐ1 về hướng nam).

Hệ thống ANPR sẽ đối chiếu biển số với cơ sở dữ liệu đăng kiểm quốc gia để xác định tiêu chuẩn khí thải. Đồng thời, TPHCM sẽ xử phạt tự động các trường hợp vi phạm được ghi nhận và gửi thông báo xử phạt điện tử đến chủ phương tiện.

TPHCM sẽ lắp camera kiểm soát xe xăng dầu không đạt chuẩn vào vùng phát thải thấp. (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, đề án cũng phân vùng hoạt động kiểm soát lưu thông đối với xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy có tiêu chuẩn khí thải thấp trên địa bàn các xã Bình Khánh, An Thới Đông, Cần Giờ, Thạnh An.

Hạn chế phương tiện xe ô tô, mô tô, xe gắn máy có tiêu chuẩn khí thải thấp lưu thông trên tuyến đường Rừng Sác đoạn từ phà Bình Khánh đến đường Duyên Hải vào ngày cuối tuần nhằm trước mắt thúc đẩy việc sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường như xe buýt công cộng, đồng thời chuẩn bị cho người dân dần ý thức về sự chuyển đổi sang phương tiện phát thải thấp để bảo vệ môi trường mà không thay đổi đột ngột các hoạt động kinh tế – xã hội sử dụng phương tiện xe máy để vận chuyển.

Theo lộ trình kiểm soát khí thải, ô tô không đạt tiêu chuẩn Mức 4 và xe mô tô, xe gắn máy dưới Mức 2 sẽ bị hạn chế lưu thông vào các ngày cuối tuần ở Cần Giờ. Người điều khiển các phương tiện này nếu vi phạm sẽ bị xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP.

Thành phố sẽ triển khai hệ thống camera ANPR, kết nối dữ liệu phương tiện và khí thải để tự động nhận diện xe vi phạm.

Các vị trí bố trí camera ANPR nhận biết thông tin phương tiện lưu thông trong vùng phát thải thấp ở khu vực Cần Giờ.

Ông Bùi Hòa An, Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, cho biết phương án lắp hệ thống camera ANPR để kiểm soát phương tiện ra vào vùng phát thải thấp được áp dụng từ kinh nghiệm quốc tế; đồng thời, TP sẽ xây dựng chính sách phân loại và chế tài đối với xe không đạt chuẩn.

Từ năm 2027, TPHCM dự kiến kiểm định khí thải xe máy, ban hành quy định phân loại phát thải. Ban đầu sẽ tuyên truyền, vận động người dân, sau đó mới tính đến việc xử phạt hành chính.

Hệ thống ANPR sẽ ghi nhận hình ảnh, thời gian, địa điểm vi phạm, đối chiếu dữ liệu đăng kiểm và quy định vùng phát thải thấp, rồi tự động lập biên bản, gửi thông báo phạt nguội qua email, VNeID hoặc bưu điện. Trong tương lai, hệ thống này sẽ kết nối với hơn 900 camera điều hành giao thông của thành phố để chia sẻ dữ liệu, giảm chi phí và hạn chế tiêu cực.

Theo ông An, nhiều quốc gia đã áp dụng chế tài tương tự. TPHCM sẽ tiếp thu ý kiến để xây dựng chính sách vừa giảm ô nhiễm, vừa hạn chế ảnh hưởng đời sống và đi lại của người dân.