Từ ngày 1.7, luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 bổ sung chế độ trợ cấp hưu trí xã hội cho người từ 75 tuổi không có lương hưu.

Từ ngày 1.7, luật BHXH 2024 (sửa đổi) chính thức có hiệu lực, với nhiều thay đổi quan trọng. Một trong những điểm nổi bật là việc tích hợp chế độ “trợ cấp hưu trí xã hội” (hay lương hưu xã hội) vào luật. So với luật BHXH 2014, đây là chính sách mới.

Trợ cấp hưu trí xã hội là khoản trợ cấp hằng tháng do ngân sách nhà nước đảm bảo, dành cho người cao tuổi.

Dù mới được tích hợp trong luật BHXH 2024, nhưng đây là quy định kế thừa và mở rộng từ chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng dành cho người cao tuổi trước đây.

Trước khi luật BHXH 2024 có hiệu lực, chính sách trợ cấp xã hội hằng tháng cho người cao tuổi đã được quy định tại luật Người cao tuổi 2009 và các nghị định liên quan.

Người dân đến nhận lương hưu, trợ cấp BHXH ở một bưu điện tại TP.HCM

Đơn cử, tại điều 17 của luật Người cao tuổi 2009, có quy định đối tượng được hưởng chính sách bảo trợ xã hội gồm:

1. Người cao tuổi thuộc hộ gia đình nghèo không có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng hoặc có người có nghĩa vụ và quyền phụng dưỡng nhưng người này đang hưởng chế độ trợ cấp xã hội hằng tháng.

2. Người từ đủ 80 tuổi trở lên không thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 điều này mà không có lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng trợ cấp xã hội hằng tháng.

Tại Nghị định 76/2024 của Chính phủ (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 20/2021 về quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội), mức chuẩn trợ giúp xã hội áp dụng từ ngày 1.7.2024 là 500.000 đồng/tháng.

Điểm mới trong Luật BHXH 2024

Luật BHXH 2024 đã thiết lập chế độ trợ cấp hưu trí xã hội như một tầng an sinh cơ bản trong hệ thống BHXH đa tầng.

Theo quy định, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng, sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Ngoài ra, công dân từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo hoặc cận nghèo, không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng và có văn bản đề nghị cũng được hưởng trợ cấp này.

Điểm mới của luật BHXH 2024 nằm ở chỗ giảm độ tuổi hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng cho người cao tuổi từ 80 xuống 75 tuổi (và xuống 70 tuổi đối với người thuộc hộ nghèo, cận nghèo).

Người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội cũng sẽ được hưởng thêm các quyền lợi khác như được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế, đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh. Trường hợp người hưởng trợ cấp qua đời, tổ chức hoặc cá nhân lo mai táng sẽ được nhận hỗ trợ chi phí theo quy định.

Tại điều 22 của luật BHXH 2024, mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng sẽ do Chính phủ quy định, căn cứ vào điều kiện kinh tế – xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ. Định kỳ 3 năm, Chính phủ rà soát, xem xét điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội.