Có một điều tổ tiên dặn dò từ bao đời nay vẫn được truyền giữ nguyên vẹn: Dâng trái cây cúng phải chọn số lẻ.

Trong văn hóa tâm linh của người Việt, việc dâng lễ cúng gia tiên, thần linh là một nghi lễ thiêng liêng mang đậm giá trị truyền thống. Mỗi nén hương thắp lên, mỗi mâm trái cây bày biện đều chứa đựng lòng thành, sự biết ơn và tấm lòng hướng về cội nguồn.

Liệu đây có đơn thuần là phong tục dân gian, hay còn ẩn chứa điều gì sâu xa hơn? Hãy cùng lý giải vì sao số lẻ lại được ưu ái trên mâm lễ dâng hương đến vậy.

Tổ Tiên dặn: Dâng trái cây thắp hương phải chọn số lẻ, vì sao?

1. Số lẻ tượng trưng cho sự sinh sôi, phát triển

Theo quan niệm Á Đông, số lẻ (1, 3, 5, 7, 9) mang tính Dương, tượng trưng cho sự sống, sự vận hành, sinh sôi và phát triển không ngừng. Trong khi đó, số chẵn (2, 4, 6, 8) mang tính Âm, đại diện cho sự tĩnh, sự kết thúc hoặc sự dừng lại.

Chính vì vậy, khi dâng hương lên thần linh, tổ tiên – người Việt luôn chọn trái cây theo số lẻ, gửi gắm mong ước về một cuộc sống phát triển, sung túc, mọi điều thuận buồm xuôi gió. Mâm cúng số lẻ mang ý nghĩa mời gọi vượng khí, kết nối với cõi thiêng linh, giúp gia chủ gặp nhiều may mắn, tài lộc hanh thông.

2. Số lẻ mang tính mở – không khép lại

Trong tâm linh, người xưa tin rằng số lẻ là con số của “mở” – mở ra cơ hội, mở ra đường đi, còn số chẵn thì mang tính “khép lại”, dừng lại. Bởi thế, trên bàn thờ gia tiên, 3 trái, 5 trái, hoặc 7 trái là con số được chọn phổ biến, tượng trưng cho:

3: Tam tài – Thiên, Địa, Nhân hài hòa
5: Ngũ phúc – Phúc, Lộc, Thọ, Khang, Ninh
7: Biểu tượng của sự linh thiêng, tâm linh cao
9: Cửu – số lớn nhất trong dãy số đơn, biểu trưng cho viên mãn, trường tồn

Mỗi số lẻ mang một tầng ý nghĩa tích cực, như lời khấn nguyện cho gia đạo bình an, hạnh phúc dài lâu, không bị đứt đoạn.

3. Dâng số lẻ thể hiện sự thành tâm, tinh tế

Người xưa quan niệm, cúng là phải cúng bằng cả tấm lòng, không phải mâm cao cỗ đầy, mà chính là sự chu đáo, chân thành trong từng chi tiết nhỏ nhất. Chọn số lẻ khi dâng trái cây cũng là một cách thể hiện sự chỉn chu, trân trọng đối với thế giới tâm linh.

Hơn nữa, việc chọn số lẻ còn tránh được những cặp số mang ý nghĩa không may mắn trong dân gian như 2 (mãi mãi chia xa), 4 (tử), 6 – 8 (lộc – phát, nhưng mang tính vật chất, không phù hợp trong lễ tâm linh thuần khiết).

4. Tùy nghi lễ, số lượng có thể linh hoạt

Tuy nhiên, không phải lúc nào số lẻ cũng bắt buộc tuyệt đối. Trong các dịp lễ lớn như Tết, rằm, giỗ chạp… số lượng trái cây có thể nhiều hơn, nhưng người ta vẫn ưu tiên tổng số là lẻ.

Ví dụ:

Mâm ngũ quả truyền thống (5 loại trái cây – số lẻ)
Dâng 3 quả táo, 5 quả cam, 7 quả bưởi, đều là những con số mang ý nghĩa phát lộc

Trong lễ cúng thần tài, thổ địa, một số người chọn số lẻ để cầu tài – cầu may, với tâm niệm rằng “càng lẻ – càng linh”.

Lời dặn của tổ tiên – không chỉ là thói quen, mà là triết lý sống

Trong mọi nghi lễ truyền thống, từng chi tiết nhỏ đều ẩn chứa bài học sống sâu sắc.
Việc chọn trái cây số lẻ không chỉ thể hiện sự kính trọng với bề trên, mà còn là cách gửi gắm ước nguyện, duy trì sợi dây gắn kết tâm linh giữa người đang sống và người đã khuất.

Dù giàu hay nghèo, lễ vật có thể khác nhau, nhưng lòng thành – sự chỉn chu – tôn kính với tổ tiên thì nên trọn vẹn như nhau. Một mâm trái cây đơn sơ, dâng đúng cách, chọn đúng tâm – sẽ linh ứng muôn phần.

Tổ tiên xưa dặn: “Cúng quả số lẻ, để lộc không khuyết – phúc không dừng.” Đó không chỉ là lời nhắc nhở về một phong tục, mà còn là kim chỉ nam để mỗi chúng ta sống sao cho có trước có sau, có gốc có nguồn.

Hãy trân trọng từng nghi lễ nhỏ, vì trong đó là hồn cốt của cha ông – là văn hóa ngàn đời, là phước báu truyền đời cho con cháu mai sau.