Cơ quan điều tra cho rằng sữa bột giả do Công ty Rance Pharma và Hacofood Group sản xuất, tiêu thụ đều không được kiểm tra hàm lượng dinh dưỡng, không kiểm nghiệm dưỡng chất.

Liên quan đường dây sản xuất, tiêu thụ sữa bột giả quy mô lớn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C01) đã khởi tố 8 bị can để điều tra về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm và Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, hai chủ mưu, cầm đầu Vũ Mạnh Cường và Hoàng Mạnh Hà, là cổ đông góp vốn, Giám đốc Công ty Hacofood Group và Công ty Rance Pharma.

Tại cơ quan điều tra, hai cổ đông góp vốn của Công ty Rance Pharma và Hacofood Group khai tất cả thông tin, hàm lượng dinh dưỡng để sản xuất sữa bột đều không được kiểm tra. Hơn nữa, doanh nghiệp gần như không kiểm nghiệm thực tế toàn bộ dưỡng chất trong sữa.

Theo cáo buộc, thành phần công bố gồm có chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, bột óc chó, song thực tế không có. Để đánh lừa người dùng, nhóm này đã bỏ đi một số nguyên liệu đầu vào và thay thế, bổ sung các chất phụ gia khác.

Các loại sữa bột giả của Hacofood Group và Rance Pharma được phân phối ra thị trường toàn quốc, chủ yếu dành cho người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ có thai. Nhưng trên thực tế, các sản phẩm này cùng chung một nguyên liệu, công thức, quy trình sản xuất. Các bị can chỉ đạo bổ sung hoặc thay thế một số nguyên liệu chính, thêm hương liệu, phụ gia nhằm lừa người tiêu dùng về công dụng của sản phẩm.

Một hộp sữa bị công an xác định là giả trong vụ án. Ảnh: VTV

Công an xác định, sữa bột có chỉ tiêu chất lượng một số chất đạt dưới 70% so với mức công bố đủ căn cứ xác định là hàng giả. Các nghi phạm sản xuất sữa giả trong vụ án này đã lợi dụng quy định về việc cho doanh nghiệp tự công bố chất lượng, hàm lượng, thành phần dinh dưỡng, tính năng, tác dụng sản phẩm. Quá trình này không phải chịu sự quản lý, kiểm nghiệm, cấp phép trước khi lưu hành. Doanh nghiệp cùng lúc có thể đăng ký nhiều nhãn hàng của cùng loại sản phẩm.

Khi phân phối, các nghi phạm thuê cá nhân có ảnh hưởng trên mạng xã hội để bán hàng. Nhằm sản phẩm được nhiều người biết đến, các nghi phạm đã thông tin sai sự thật, thổi phồng về tính năng, tác dụng của sản phẩm.

Đường dây sản xuất, tiêu thụ sữa giả này vận hành từ tháng 8/2021 khi Hà và Cường nhận thấy nhu cầu sử dụng sữa bột nội địa ngày càng cao. Hai người sau đó cùng góp vốn lập Công ty Rance Pharma và Hacofood và điều hành mọi hoạt động từ sản xuất, kinh doanh, đến tiêu thụ các loại sữa bột.

Họ mở nhà máy tại Khu công nghiệp Phú Nghĩa (xã Phú Nghĩa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội), góp vốn với nhiều người để tạo ra hệ sinh thái gồm 9 công ty. Các doanh nghiệp này sẽ đứng tên hồ sơ công bố các nhãn thương hiệu sản phẩm và trực tiếp kinh doanh.

Các thùng sữa bột của Rance Pharma và Hacofood chuẩn bị được đưa ra thị trường. Ảnh: Công an

Đến thời điểm bị bắt, ngày 11/4, đường dây bị cáo buộc sản xuất 573 loại sữa bột giả để tiêu thụ ra thị trường và thu về gần 500 tỷ đồng. Cảnh sát còn xác định, Công ty Rance Pharma và Hacofood còn để ngoài sổ sách kế toán kê khai nộp thuế doanh thu thực tế, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 28 tỷ đồng.

Quá trình khám xét 19 địa điểm là nhà máy sản xuất, văn phòng làm việc, công an thu 84 loại sản phẩm sữa bột. Trong đó có 26.740 lon của 90 lô sản xuất sữa, cùng nhiều đồ vật, tài liệu khác có liên quan.

Sữa giả ảnh hưởng đến sức khỏe thế nào?

Bác sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Y học Ứng dụng Việt Nam, cho biết sữa kém chất lượng, sữa giả sẽ gây nguy hại cho người dùng, đặc biệt là người có sức đề kháng yếu như người già, trẻ nhỏ, người bị bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai.

Người sử dụng sữa giả sẽ không thể cung cấp đủ năng lượng, vitamin và khoáng chất như bảng thành phần ghi trên vỏ hộp. Người sử dụng cần theo dõi phản ứng sau khi dùng, nếu thấy tiêu chảy, nôn trớ, không tăng cân hay sụt cân cần lập tức kiểm tra sức khỏe.

Việc sử dụng sữa giả trong thời gian dài sẽ dẫn đến nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng các giai đoạn phát triển đối với trẻ nhỏ. Đặc biệt với những trẻ bị suy dinh dưỡng, thiếu hụt dưỡng chất thiết yếu, phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng từ sữa, hậu quả còn nghiêm trọng hơn.

Hơn nữa, việc dùng sữa có nguyên liệu không rõ nguồn gốc và bổ sung phụ gia không được kiểm soát dẫn tới nhiều rủi ro như dị ứng, ngộ độc cấp tính, rối loạn tiêu hóa, về lâu dài ảnh hưởng nội tiết và phát triển thần kinh, nhất là ở trẻ em.

Theo bác sĩ Sơn, rất khó để xác định sữa thật hay giả bằng mắt thường. Để “tự bảo vệ mình”, người dùng nên đọc kỹ các thông tin trên vỏ hộp đơn vị nhập khẩu, phân phối, thành phần dinh dưỡng. Nếu là sữa nhập khẩu phải có nhãn phụ bằng tiếng Việt. Mọi người không nên mua, sử dụng các loại sữa nếu thấy bao bì sản phẩm in qua loa, có dấu hiệu bị tẩy xóa hoặc nguồn gốc không rõ ràng.